Прескочи към основното съдържание
Вход / Регистрация

Скопие: Позицията на София противоречи на Договора за добросъседство

Местен историк обвини България в "монопол върху историята" и "фантазии"

33 коментара
Скопие: Позицията на София противоречи на Договора за добросъседство

Македонският език има абсолютно същата позиция и статут като българския език в Договора ни за приятелство и добросъседство, коментира външният министър на Северна Македония Никола Димитров в интервю за "ТВ 24 Вести".  

Според първия дипломат на Скопие въпросът за езика е вече затворен не само за Северна Македония, но и за света, и ще бъде трудно да изградим близост и приятелство, ако имаме предизвикателство от съседа ни по този тип въпроси."

"Клаузата за езиците гласи, че това споразумение е написано на македонски език в съответствие с Конституцията на тогавашната Република Македония и на български език в съответствие с Конституцията на Република България. Тази формулировка важи само за двустранните отношения", заяви Димитров.

Отношенията между България и Скопие през последните седмици отново се обтегнаха, като този път темата на раздора бе македонският език и искането на България да се използва формулировката "официален език на Република Северна Македония". Политиците в Скопие пък са категорични, че няма да приемат никакъв дебат по идентичността на страната.

Външният министър на Северна Македония смята, че в приетата от България с резолюция на парламента позиция от октомври 2019 г. има много въпроси, които излизат извън, а често и противоречат на разпоредбите на Договора за добросъседство.

В края на миналата година България постави трудноизпълними условия към Скопие, за да продължи българската подкрепа. Тогава български историци и политолози коментираха, че тази позиция ще стане "нова разделителна линия" между двете страни и това се случи.

"Това е изключително непродуктивен проблем. За нас това е абсолютно обидно и мисля, че опитът за отваряне на затворен въпрос не може да успее през 2020 г. в Европа и в същото време не е в съответствие с европейските ценности", каза Димитров. 

Според него между съседите трябва да има диалог, тъй като той винаги е предпоставка за решаване на проблеми. 

"Нашата задача като външни министри е да работим за връщането на двустранните отношения в позитивен коловоз", каза Димитров.

Той съобщи, че скоро е водил разговор по проблема с нашия външен министър Екатерина Захариева, като двамата са представили позиции на своите страни по темата.

"Кои сте па вие да одредувате туѓи истории и национални чувства?"

Много често напрежението между двете страни се подхранва от различни кръгове в двете страни – "патриотични" историци и политици, които си прехвърлят топката. На този фон изчистването на спорните исторически въпроси не напредва, а дебатът за общото бъдеще затъва в нападки.

Македонският историк Тодор Чепреганов, който е един от историците, които официално се обявиха срещу подписването на Договора за добросъседство между Скопие и София, излезе с отворено писмо до българския вицепремиер и външен министър Екатерина Захариева.

Историята да се решава след влизането на Скопие в ЕС 

В него той предлага София да подкрепя приятелски и добросъседски Скопие по пътя му към Европейския съюз, а след това като равни и без механизъм за изнудване и условия за налагане на решения спорните въпроси да бъдат изчистени от историците.

България обаче предупреди, че в преговорния процес може да реагира, ако продължат спекулациите с историята и говора на омразата. От друга страна македонските политици са категорични, че няма да позволят спорове около идентичността на Северна Македония, включително за езика.

Македонският историк напада Захариева, като коментира, че не е ясно дали изявите ѝ са "хумористична програма или трагикомедия". Той припомня изявление на Захариева, което е и официална позиция, че никой не оспорва самоопределението,

"Благодаря ви много, сякаш чакаме разрешение от вас и това зависи от вас", посочва той.

"Македонският народ със сигурност не го прави. Той не се интересува от вашите фантазии. Кой сте вие, за да определите историята на другите хора, колективните спомени на хората и националните чувства? Сякаш имате монопол върху историческите факти, така че ще диктувате новосъздадена политическа фалшива история... Все още повтаряте същата грешка, не се учите от историята, но се опитвате да я промените, искате да скриете историческите си грешки. Винаги на грешната страна на историята".

Историкът се връща към Втората Световна война, която се оформя и като един от най-спортните въпроси между двете страни.

"Кой сте вие, за да определяте историите на другите хора, колективните спомени на хората и националните чувства? Все още повтаряте същата грешка, не се учите от историята, но се опитвате да я промените, искате да скриете историческите си грешки. Винаги на грешната страна на историята", посочва македонският историк, който е бивш директор на  Института по национална история на Македония

Подобен неуважителен тон се използва и в България, като той подхранва разправията между двете страни. Механизмът, който се налага: отговор след отговор, води до изкривяване на дебата и остър език и в двете страни. Най-накрая се създава усещането, че в двете страни се говори на "различен език".

Този модел става още по-натрапчив в условията на предизборна кампания в Северна Македония, част от която са и отношенията между двете страни.

При управлението на социалдемократа Зоран Заев се направи опит да се нормализира дебата. Другата най-голяма партия ВМРО-ДПМНЕ обаче следва противоположна политика и ако формира правителство след предстоящите избори, вероятно политиката към София ще се смени.

Пълният текст на писмото на македонския историк.

Почитувана Захариева,

Проследувајќи ги вашите изјави последните денови на ТВ, човек не може, а да не се запраша дали се работи за хумористична програма или трагикомедија. Во една од вашите изјави во врска со македонскиот идентитет ќе истакнете "никој не им оспорува да се самоопределат како што сакаат". Е баш Ви благодариме, небаре од Вас чекавме дозвола и од Вас зависи тоа. Нејсе, токму горенаведениот факт е всушност вашата болка, ВАШ проблем. Не наш. Не македонски. И секако, вашиот комплекс тука не завршува, напротив тука почнува.

Веднаш потоа, во стилот на брзата птица тркачица или итрица во истоимениот цртан филм, со брзина на светлината и самата веднаш се демантирате, па ќе истакнете дека тоа право ВИЕ им го признавате и го дозволувате, само од 1944 година натаму. Хаха, смешно, нема што. А кој ве праша? Македонскиот народ сигурно не. Не му е грижа за вашите фантазии.

Кои сте па вие да одредувате туѓи истории, туѓи колективни мемории и национални чувства? Небаре имате монопол врз историските факти, па вие ќе диктирате новокомпонирана политичка лажна историја, па уште не за себе туку и за други? Нема да дозволиме. Сеуште ја повторувате истата грешка, не учите од историјата, туку настојувате да ја измените, сакајќи да ги скриете своите историски грешки. Секогаш на погрешна страна на историјата. Историјата ви се повторува.

Г-ѓо Захариева, за нас историчарите, па и за македонскиот народ, вие сте само уште една жална фигура која ја повторува истата матрица, и која не може да излезе од бугарската матрица за негирање на македноскиот идентитет, јазик и култура. Добро би било да се надраснете. При очи се правите слепи. Вашето негирање на вековното постоење на еден народ, со свој јазик, своја уникатна култура прифатена во целиот свет, со сопствена и засебна историја, за нас не е ништо ново. Напротив, да сте ја проучиле подобро македонската историја, ќе сте заклучиле дека не сте ни први ни последни во вековната низа на негатори, а сепак македонскиот народ, јазик, култура, традиција, колективна меморија и национално чувство опстанале и опстојуваат до денес. И тоа евашиот комплекс и вашиот проблем. Но, повторувам, тоа е Ваш, не наш, не македонски.

Ние нашите проблеми во вид на предавници и политички квислинзи, како и во минатото, така и сега, ќе ги пребродиме, македонскиот народ ќе ги надживее и повторно, како и секогаш, сам без никаква странска помош од некоја од големите сили, сами ќе си се избориме за нашите правдини. Впрочем, слушнете ја македонската химна, токму тоа и се пее во неа.

Со изјавата дека го признавате самоопределувањето на македонскиот народ од 1944 година, дали сакате да кажете дека во Македонија се водела ГРАЃАНСКА ВОЈНА? Се бореле БУГАРИ против БУГАРИ? Хаха, каков хумор. Тоа не поминува. Сакате како "браќа" да не ставите на страната на силите на Оската? Не, не, тоа не може. Колку и да сакате тоа и да го направите, не ќе можете, бидејќи вистината е сосема спротивна. Македонија и македонскиот народ во Втората светска војна ја одбраа вистинската страна, страната на Антифашистичката коалиција, а не како Вас погрешната страна и, пак, само поради САН СТЕФАНСКИОТ сон. Македонската војска сама ја ослободи Македонија.

Вие бевте тие кои со сите административни, полициски, воени и предавнички сили настојувавте тоа да го спречите. Ако бевме "браќа" зошто така ѕверски ги убивте: Мирче Ацев, Страшо Пинџур, Цветан Димов, Васил Антевски Дрен, Вера Јоциќ, Кире Бајрамчевски, Ваташките деца, Кузман Јосифовски – Питу, Дабничкото клање и др. и стотина други испративте во затвори и интернации само поради тоа што беа МАКЕДОНЦИ. Нивниот идеал беше самостојна, независна и обединета македонска држава, со МАКЕДОНЦИ, МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК, МАКЕДОНСКАТА КУЛТУРА. Вашите административни, полициски, воени сили требаше сето тоа да го оневозможат. Но, не успеаја во тоа. Дали тоа е "братски", почитувана Захариева. Или по умесна би била онаа народната:

"- Кој ти ги извади очите?

– Брат ми.

– Се гледа по дупките. Многу се длабоки". Благодарам за такво братство, почитувана Захариева.

Зарем според Вас, членка на ЕУ, во XXI век, неоснованото и политички диктирано негирање на факти, аргументи и научни докази и трудови (домашни и меѓународни) за историскиот континуитет на македонскиот народ, ОСОБЕНО ПРЕД 1944 г., се европски стандарди? Што промовираат европските стандарди, НЕГАЦИЈА ИЛИ АФИРМАЦИЈА на различностите? Сметам дека е второто. И сум сигурен дека тоа лежи во основата на европските стандарди. Но тука, за жал, се наоѓаме во период во кој се почесто се доведувани во прашање "европските принципи" . Несомнено дека во прашање е кризата на идентитет на ЕУ и нејзините цели и вредности. Во моментов, политичка предност ви дава членството во ЕУ – "блудницата Вавилонска" – која е само бледа сенка од некогашните европските стандарди и наместо еднаквост и соработка, ја злоупотребувате за уцени и закани.

Треба да Ви биде јасно, што побрзо ја прифатите реалноста, дека за сосед имате повеќе вековен народ, МАКЕДОНСКИ, КОЈ ЗБОРУВА МИЛОЗВУЧЕН МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК И ИМА СВОЈА УНИКАТНА ИСТОРИЈА И КУЛТУРА, ќе Ви биде полесно и на Вас и на Вашата политичка гарнитура која сеуште мечтае за неиживеаниот сон за САН СТЕФАНСКА БУГАРИЈА. Но, тоа е завршена приказна. Си го имате како државен празник за да Ве потсетува на Вашите неуспеси кои дури и во XXI век не можете да ги пребродите.

Па така, доаѓаме до политичкиот "Договор за пријателство и добрососедство" (ако е тоа!?), а кој во суштина, е сосема спротивното. Велите "основата на нашиот договор е историјата"?!?! и дека истиот требал да ги реши историските работи, а преку тотално идентитетско, јазично и историско обезличување на македонскиот народ.

Почитувана Захариева, до денес не ми е познат договор за добрососедство и пријателство меѓу две држави во кој како основа за негово реализирање се става историјата. Со ова само се потврдува она што го зборувам од потпишувањето на договорот, дека е асиметричен на штета на Македонија. Повеќе од јасно е дека комисиите се продолжена рака на политичарите и нивната улога е само "про-форма" со цел да го легитимираат и да му дадат привид на научна тежина на веќе договореното меѓу политичарите, што во јавноста, неодамна, го потврдија и поранешниот премиер З. Заев, кога изјави дека решение ќе се најде, Бујар Османи кој истакна дека договорот е потпишан и мора да се реализира, а исто така и на бугарскиот премиер Борисов кој изјави дека за нив работата е решена со потпишувањето на договорот и Македонија е таа која треба да го реалзира, како УСЛОВ/УЦЕНА за почеток на преговорите. Многу итро, нема што. Ниту е "добрососедски" ниту "пријателски" ниту е договор. Само една ништовна уцена дадена од позиција на сила, завиена во украсна хартија. Никого не излажавте, свесен е македонскиот народ, со векови го градел имунитетот на ваквите итроштини.

Еве еден предлог. Пријателски и добрососедски, поддржете го патот и влезот на Македонија во ЕУ без услови и уцени, па откако станеме членка, тогаш како еднакви и без можност и механизам да поставувате уцени и услови со цел да наметнувате решенија, нека седнат историчарите од двете земји, на научни собири, конференции и нека работат врз основа на научна методологија. Не ќе да ви одговара така, нели? Вие најдобро си знаете дека аргументите не се на Ваша страна и затоа со крајни сили и ултимативни барања ги злоупотребувате механизмите на ЕУ од позиција на надмоќ, со цел да спречите објективно и научно толкување на историјата и прифаќање на истата, колку и да е болна за вас. Е, ама и ние го знаеме истото. Поради тоа, вашиот ултиматум да се делегитимираат и обезличат македонските историските факти и аргументи, е осуден на пропаст.

Самите кажавте, дека договорот (читај: уцената) е поради историјата. Испорачаните решенија барате да бидат политички, а не решенија на комисии донесени врз основа на научна методологија и ослободени од политички притисок, уцени и рокови. Истите треба да ви послужат за добивање на легитимитет на вашите наметнати аспирации преку политичкиот диктат. Следствено, сметам дека комисијата треба ан блок да се повлече и да ги прекине преговорите. Ова е уште една причина за неизбежниот неуспешен крај на уште една ваша историска грешка и неправда. Политички договори се склучуваат, но и се раскинуваат.

Политички сојузи и унии се формираат, но и се распаѓаат, идентитетот и јазикот остануваат.

Па така, македонскиот народ во некои подобри и поповолни времиња, ќе и пресуди и на оваа неправда и ќе си дојде по своето. Македонија имала, има и ќе има синови и ќерки кои ќе се изборат против неправдите. И тие ќе бидат повторно дел од нашата историја, колективна меморија и национална свест. Тие ќе бидат наши херои кои ние ќе си ги славиме и сеќаваме. А вие? Веројатно повторно ќе се обидувате на секој начин да ја измените историјата, срамејќи се од своите претходни постапки и историски грешки.За крај, почитувана Захариева, ние не сме "един народ", напротив ние сме два многу различни народи со испреплетени, но дијаметрално спротивни истории. Вие нацифашисти, ние антифашисти. Вие окупатори, ние борци за слобода и самостојност. Вие уцени и услови, ние почит и разбирње. Ниту нашите претци, ниту ние, ниту нашите потомци ќе прифатат поистоветување или изедначување со вашиот или со било кој друг народ и нација. Ние знаеме кои сме и што сме, какви сме такви сме, Македонци сме. Никогаш ништо друго и поинаку.

Само со меѓусебно респектирање и почитување на различностите, без било каква уцена и негирање, со меѓусебно прифаќање на историјата како два посебни и засебни народи, можеме пријателски и добрососедски да чекориме кон и во Европа. Европската унија и нејзините стандарди Ви се постојано во уста, но за жал, европските стандарди, кај Вас, сеуште не успеале да надвладеат и се уште не сте излегле од матрицата на вашите претходници. Со еден збор: СТАРА МАТРИЦА, СТАРА ПЕСНА.

П. С.

Вам можеме само да ви бидеме благодарни поради фактот што со постојаното негирање на македонскиот идентитет, јазик и култура го постигнувате спортивното: САМИТЕ ВИЕ ИСТИТЕ СИЛНО ГИ ЗАЦВРСТУВАТЕ.

подкрепете ни

За честна и независима журналистика

Ще се радваме, ако ни подкрепите, за да може и занапред да разчитате на независима, професионална и честна информационно - аналитична медия.

33 коментара

Екипът на Mediapool Ви уведомява, че администраторите на форума ще премахват всички мнения, съдържащи нецензурни квалификации, обиди на расова, етническа или верска основа.

Редакцията не носи отговорност за мненията, качени в Mediapool.bg от потребителите.

Коментирането под статии изисква потребителят да спазва правилата за участие във форумите на Mediapool.bg

Прочетете нашите правила за участие във форумите.

За да коментирате, трябва да влезете в профила си. Ако нямате профил, можете да се регистрирате.



  1. lindentown
    #33
    Отговор на коментар #29

    #29: В същност правилно е "Македония" да се нарича Долна Мизия.=================================================А не е ли по-правилно да се нарича Югозападен Татарстан?

  2. lindentown
    #32

    За разлика от Никола Димитров, който е дипломат от кариерата и син на известния в Македония българофил проф. Димитар Димитров, Екатерина Захариева цъфна в политиката от никъде-Р.Плевнелиев я вкара в екипа си като секретар, а после я назначи за служебен министър- само заради факта, че съпругът на Захариева бе бизнес-партньор на Плевнелиев. "Започна" във второто правителсво на ГЕРБ като министър на правосъдието, назначен след оставката на Христо Иванов, а след това в третото правителство на ГЕРБ

  3. Bлaдo
    #31

    донякъде ги разбирам - както в България е пълно с кюспета, които носталгират по концлагера на соца и по "вечната дружба със сЭсЭрЭ-то" така и при мАкетата има съсиреци, дето си искат тито-коминтернФОската югОславия и легендите, че имат своя история, нация, език и пр...

  4. deni123
    #30

    на емоции докарана статията, обаче дотам. Последно, аз лично се обърках какви са в Скопие - югославяни, антични македоно-гърци или наследници на Гоце Делчев. Отговорността на България към населението в тези територии е да затвори "фабриката за илюзии" и да заеме стабилна и авторитетна политическа позиция, върху която да се гради успешното бъдеще на новата Северна Македония. Другото е преливане от пусто в празно.

  5. Пеликан
    #29

    В същност правилно е "Македония" да се нарича "Долна Мизия".

  6. nik
    #28

    Вярно, че е неудобно някак Медиапул да се слага редом до скопските историчари. Но Медиапул сами са го направили. Тропосвойки опуса на тоя скопски историчар.Подобна трибуна май се дава за пръв път. Забележете езика на историчара. Сравнете го с езика на "Обектив" /№ 22/. В интерес на истината на историчара трудно му се разбира. "Обектив" също сборува на македонски. Но това е истинският диалект на западните македонци. Доста се различава от създадения през 1945 г. език, нали така. Не ми се иска да е

  7. бат Ники
    #27

    Спорът за езика не е някакъв академичен филологическо-исторически диспут. Признаването на т.н. "македонски език", отваря вратата за бъдещ сепаратизъм в югозападна България. Дори не е необходима кой знае каква външна намеса, винаги ще има свръх-амбициозни и безотговорни хора, които са готови да разпалят огъня на сепаратизма, за да се греят на него.

  8. бат Ники
    #26

    Никакви отстъпки! Ще викат, ще крякат и накрая ще клекнат - няма къде да ходят. Те и за името голям го вадиха, пък накрая ...

  9. Панайот
    #25
    Отговор на коментар #23

    Аре стига глупости "ник"! Медиапул били теглили към откъсване на югозападна България. Колко стотинки ти платиха да го напишеш това. Ако пък наистина си вярваш на казаното, язък за тебе.

  10. Панайот
    #24
    Отговор на коментар #21

    Яко Анасонлийски! Най ме е яд като почнат тия от бСП баш сърбоманите да говорят за 09.09.44, че Червената армия била запазила целостта на България след като ни окупира в края на ВСВ. Те изобщо не проумяват какво зло и какъв грях са извършили срещу България и любимият им български народ, от името на който имат наглостта и навика да се произнасят. Именно тяхна е заслугата днес да водим подобни нелепи спорове и дискусии. Именно тяхна е заслугата за почти окончателното откъсване на тази част от българския

Препоръчано от редакцията

подкрепете ни

За честна и независима журналистика

Ще се радваме, ако ни подкрепите, за да може и занапред да разчитате на независима, професионална и честна информационно - аналитична медия.